Uczeń w firmie ma “focha”, czyli co robić, kiedy uczeń dorosły odmawia współpracy (Video)

“Foch” objawia się na kilka sposobów, m.in. poprzez odmawianie wykonywania zadań, bierne uczestnictwo w zajęciach, protestowanie i podważanie przydatności wykonywanych ćwiczeń, a także kwestionowanie wybranego materiału lekcji bądź celowe opuszczanie zajęć. Omawiany “foch” jest formą oporu, czyli:

• reakcją obronną
• naturalnym zjawiskiem w grupie
• lękiem przed zmianą zachowania
• obawą przed wyjściem ze strefy komfortu
• strachem przed naruszeniem wizerunku

Wyróżniamy dwa rodzaje oporu, czyli opór bierny (uczeń np. spóźnia się, milczy, nie uczestniczy w zajęciach) i opór jawny (uczeń wchodzi w konflikt, okazuje nieufność, krytykuje prowadzenie zajęć). Poniżej opisaliśmy krótki poradnik na temat tego, jak sobie radzić z takim oporem.

“Foch” może być również wynikiem lęku, np:

• lęk przed ośmieszeniem
• lęk przed odsłonięciem
• lęk przed osądem
• lęk przed utratą kontroli

Co może pójść nie tak i jak możesz na to zareagować?

• pamiętaj o piramidzie potrzeb (Maslowa)
• zakontraktuj się na prawo do jednego “focha” dziennie (autorstwa Ewy Torebko) – to możliwość odmówienia wykonania zadania. Do “focha” ma prawo zarówno uczeń, jak i nauczyciel. Jednak wprowadzenie tej zasady skutkuje tym, że uczniowie, mając taką możliwość, praktycznie w ogóle z niej nie korzystają.
• regularnie odwołuj się do kontraktu
• rekontraktuj, czyli odświeżaj i wspólnie z uczniami zmieniaj punkty w umowie

• Feedback o formie zajęć: pytaj ucznia o ulubione ćwiczenia ze skończonej lekcji i te, które mniej mu odpowiadały. Wtedy lekcje będą bardziej efektywne pod względem formy pracy.
• Podsumowywuj materiał z lekcji na jej koniec

Przeprowadź jedno minutowe podsumowanie, żeby uczeń uświadomił sobie, czego się już nauczył, a nad czym musi jeszcze popracować (tutaj najlepiej sprawdzają się zasady Oceniania Kształtującego).

• potrzeba wysłuchania
• potrzeba bycia ważnym
• potrzeba popełniania błędów
• potrzeba podejścia indywidualnego
• potrzeba dyskrecji
• potrzeba traktowania serio
• potrzeba wpływu, kontroli
• potrzeba zrozumienia celu
• potrzeba dostrzeżenia wysiłku
• potrzeba świadomości postępów

To narzędzie bardzo przydatne w sytuacjach ekstremalnych, na przykład gdy uczeń otwarcie wyraża swoje niezadowolenie i atakuje słownie nauczyciela. W takiej sytuacji zastosuj “drabinę interwencji”, czyli:

• wstań, zmień pozycję
• nawiąż kontakt wzrokowy
• zbliż się kilka kroków
• zawieś na chwilę głos
• zapytaj o co chodzi
• poproś o rozmowę na osobności